2 Kolejne kroki

Główną i bezpośrednią przyczyną powstania inicjatyw otwartościowych było szerokie udostępnienie Internetu, które spowodowało zainteresowanie innymi metodami wymiany wiedzy, niż te zastane. Drugą nie mniej ważną były stale rosnące ceny czasopism naukowych i monopolizacja materiałów naukowych przez wielkich wydawców. Szybko okazało się, że wiele uczelni nie stać było na zakup potrzebnej do pracy literatury. Oczywiście były tak inne osobiste motywacje twórców poszczególnych inicjatyw, chęć zmierzenia się z technologią, założenia własnego czasopisma, przyspieszenia przesyłania tekstów naukowych i inne.


W październiku 1990 roku, kiedy Tim Berners-Lee z CERN w Szwajcarii napisał pierwszą stronę webową, wymiana informacji w Internecie nabrała tempa. Przez pierwszych 10 lat istnienia sieci powstało bardzo wiele czasopism otwartych, repozytoriów, naukowych baz danych, tworzonych spontanicznie i oddolnie i nikt nie miał świadomości, że z tych setek inicjatyw rozsianych po świecie zrodzi się ruch pod nazwą open access. Dopiero po paru latach zaczęto używać określeń, które opisywały to, co się dzieje w świecie nauki w obszarze otwierania jej zasobów.

Bardzo wcześnie tym nowym zjawiskom przyglądali się bibliotekarze amerykańscy. W 1992 roku zorganizowali pierwsze sympozjum na temat publikowania naukowego The Scholarly Publishing on the Electronic Networks: Visions and Opportunities in Not-for-Profit Publishing, które było wspierane przez Stowarzyszenie Bibliotek Naukowych Association of Research Libraries oraz wydawców akademickich Association of American University Presses. W roku 1998 założyli koalicję bibliotek naukowych Scholarly Publishing and Academic Resources Coalition (SPARC) dedykowaną open access i brali aktywny udział we wszystkich debatach związanych z tym zagadnieniem, lobbowali na rzecz budowania nowego środowiska sieciowego dla nauki, który byłby za darmo dostępny dla każdego.