4 Nauka w szerszym kontekście i z nowymi jej uczestnikami

Jednym z przykładów widocznych zmian w procesie komunikacji naukowej jest nauka obywatelska (ang. citizen science), czyli zjawisko projektów naukowych, w których znaczny udział mają nieprofesjonaliści. Idea demokratyzacji nauki nie jest nowa, ale dopiero rozwój technologii ułatwiających grupową współpracę umożliwił zaangażowanie wolontariuszy w projekty naukowe na większą skalę. Chodzi przede wszystkim o pomoc nieprofesjonalistów przy takich działaniach jak obserwacja, pomiary czy obliczenia. Te czynności, stanowiące kluczowy element wielu projektów badawczych nie wymagają specjalistycznego wykształcenia. Mogą być wykonywane przez osoby o wysokim poziomie motywacji, które kierują się zazwyczaj jedynie pragnieniem niesienia pomocy i uczestnictwa w ważnym projekcie naukowym. Dzięki zaangażowaniu wolontariuszy naukowcy mogą często znacznie przyśpieszyć proces badawczy i przede wszystkim zredukować jego koszty.

Dobrym przykładem nauki obywatelskiej jest internetowy projekt Galaxy Zoo. w którym wolontariusze pomagają przy klasyfikacji 60 mln galaktyk. Jedynie przy udziale wolontariuszy klasyfikacja tak wielu obiektów ma szansę realizacji. Szacuje się, że udział od 10 do 20 tys. osób pozwoli na zakończenie klasyfikacji w ciągu miesiąca. Czynności tej nie mogą poprawnie wykonać komputery, ponieważ popełniają zbyt wiele błędów. Jak mówi jeden z kierowników projektu Kevin Schawinski „Ludzki mózg jest w gruncie rzeczy znacznie lepszy w zadaniach na rozpoznawanie wzorów niż komputery.”